Spowiedź generalna to spowiedź obejmująca całe dotychczasowe życie, jeśli osoba przystępuje do niej po raz pierwszy, lub pewien dłuższy odcinek życia od ostatniej spowiedzi generalnej. Podczas spowiedzi generalnej zarówno wyznanie grzechów, jak i rozgrzeszenie obejmuje cały okres, który pragnie się objąć spowiedzią generalną.
Spowiedź generalną zaleca się jako konieczną, potrzebną lub pożyteczną:
a. Spowiedź generalna jest konieczna, jeśli sumienie człowieka pozostaje niespokojne, gdyż w przeszłości miało miejsce świadome zatajenie grzechu ciężkiego albo gdy brakowało żalu po wyznaniu grzechów ciężkich, albo brakowało jakiegokolwiek postanowienia poprawy w poważnych problemach lub nie było zadośćuczynienia za wyrządzone poważne krzywdy. Taką sytuację można naprawić jedynie przez spowiedź generalną z całego życia. b. Spowiedź generalna jest potrzebna, gdy człowieka nawiedzają wątpliwości sumienia co do jakości dawnych spowiedzi, chociaż nie ma on pewności, czy były nieważne z powodu jednej z wyżej wymienionych przyczyn, albo gdy przez dłuższy okres czasu nie było rozwoju w życiu chrześcijańskim. Wiele osób decyduje się na spowiedź generalną także w obliczu poważnej choroby lub wyczuwanej zbliżającej się śmierci, pragnąc stanąć przed Chrystusem z prawdą swojego dotychczasowego życia, by jak najlepiej przygotować swoje serce na bezpośrednie spotkanie z Nim twarzą w twarz. c. Spowiedź generalna jest pożyteczna, gdy człowiek przeżywa chwilę radykalnego nawrócenia lub pogłębienia życia religijnego, a także w chwilach ważnych i przełomowych wydarzeń w życiu, rozpoczynających jego kolejny etap (jak np. przed przystąpieniem do sakramentu bierzmowania, małżeństwa, kapłaństwa, przed złożeniem profesji zakonnej, przy okazji misji parafialnych, przy okazji przeżywania jubileuszy 25-lecia lub 50-lecia małżeństwa czy urodzin, święceń kapłańskich, przy okazji różnych innych znaczących rocznic itp.).
Jak ją odprawić?
Początek spowiedzi generalnej wygląda tak samo, jak każdej spowiedzi. Po wyznaniu grzechów popełnionych w okresie od ostatniej spowiedzi (od tego trzeba rozpocząć), należy wyznać spowiednikowi pragnienie odprawienia spowiedzi generalnej wraz z okolicznościami, które takie pragnienie zrodziły. Następnie należy poinformować spowiednika o czasie, kiedy miała miejsce ostatnia spowiedź generalna (o ile już miała miejsce).
Kolejnym krokiem będzie wyznanie grzechów, zwłaszcza grzechów ciężkich popełnionych w czasie od ostatniej spowiedzi generalnej. W miarę możliwości należy starać się, aby wyznać wszystkie grzechy, które można sobie przypomnieć. Jest czymś oczywistym, że rachunek sumienia obejmujący niekiedy kilkadziesiąt lat życia z natury rzeczy nie może być zbyt szczegółowy. Na ogół jednak grzechy ciężkie zapisują się w sumieniu dość głęboko i jest możliwe ich wyznanie. Po wyznaniu grzechów może nastąpić dialog ze spowiednikiem. Najlepiej będzie pozwolić spowiednikowi poprowadzić dalszą część spowiedzi.
Po otrzymaniu rozgrzeszenia podczas spowiedzi generalnej nie należy już nigdy więcej powracać podczas spowiedzi do grzechów z przeszłości. Potrzeba nieustannego wyznawania tych samych grzechów może być znakiem braku wiary w rzeczywiste przebaczenie otrzymane przez sakramentalne rozgrzeszenie przez posługę kapłana.
Spowiedzi generalnej nie należy odprawiać zbyt często. Powinna ona pozostać praktyką nadzwyczajną związaną ze szczególnymi okolicznościami, o których była mowa wcześniej.
Modlitwa o dobrą spowiedź:
Święty ojcze Pio, zanim przystąpię do sakramentu Bożego miłosierdzia, zwracam się do Ciebie, patronie dobrej spowiedzi, z prośbą o pomoc i wstawiennictwo.
Ty dodawałeś odwagi przeżywającym lęk i wstyd przed przystąpieniem do spowiedzi; wlewałeś w serca skruchę i wolę postanowienia poprawy. Wspomóż mnie dzisiaj, abym mógł poznać wszystkie moje grzechy i wyznać je szczerze w sakramencie pojednania. Uproś mi łaskę mocnego postanowienia, abym już nigdy więcej do nich nie wracał.
Bądź dla mnie aniołem zesłanym od Boga, bym nie tylko wyznał wszystkie moje grzechy i szczerze za nie żałował, ale również szedł dalej nową drogą życia prawdziwie chrześcijańskiego. Amen.